1204,Η ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΝΕΩΤΕΡΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ

Περιγραφή

Το 1204 - χρονολογία κατά την οποία κατεστράφη ολοσχερώς η Κωνσταντινούπολη, συμπαρασύροντας το χιλιόχρονο οικοδόμημα του Βυζαντίου - παραμένει σχεδόν άγνωστο ή αγνοημένο. Η απόκρυψη της σημασίας της πρώτης και καθοριστικής Άλωσης συσκοτίζει τη διαδικασία συγκρότησης του νεώτερου ελληνισμού και της συνέχειάς του με τον βυζαντινό, καθώς, στην πραγματικότητα, το πρώτο «έθνος-κράτος» του συγκροτείται κατά την υστεροβυζαντινή εποχή. Η αποφασιστική στιγμή της στροφής υπήρξε η περίοδος ανάμεσα στο 1071 και τον 14ο αιώνα, την οποία συμβολικά χαρακτηρίζουμε ως «1204», όταν οι Φράγκοι θα απομυζήσουν και θα διαμελίσουν τον βυζαντινό ελληνισμό, για να τον παραδώσουν ανήμπορο στα χέρια των Οθωμανών. Ο ελληνισμός δεν θα μπορέσει ποτέ πια να σταθεί στα πόδια του ως αυτόνομος χώρος, ως συνέχεια της ελληνικής «οικουμένης», και θα επιβιώνει στο εξής ως ένας απλός μεθοριακός σταθμός μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Οκτώ αιώνες μετά το 1204, θέτουμε και πάλι ως προϋπόθεση για την από-αποικιοποίηση της σκέψης μας το αίτημα της αναγνώρισης μιας ταυτότητας συγκροτημένης δια της αντιστάσεως.